دستگاه علف زن چیست؟

دستگاه علف زن یکی از پرکاربردترین ابزارهای باغبانی است که در انواع و اندازه های گوناگونی طراحی شده است. وظیفه اصلی دستگاه علف زن، همانطور که از نامش پیداست، تراشیدن و درو نمودن علف های هرز باغ، یونجه، علوفه و امثال این موارد می باشد.

دستگاه علف زن را می توان به یک داس پر قدرت و پر سرعت تشبیه کرد که استفاده از آن به باغ داران و کشاورزان در سرعت بخشیدن به امر پاکسازی باغ از گیاهان هرز کمک شایان توجهی می نماید.

تاریخچه علف زنی

اولین علف زن توسط یک مهندس انگلیسی بنام “ادوین بیرد” در سال 1827 اختراع شد ،هر چند که با مخترع انگلیسی ریچارد میلیدی، چندین دعوای حقوقی را از سر گذراند.

ماشین جوانه زنی در ابتدا برای برش چمن زمینهای ورزشی و باغهای گرانقیمت بعنوان یک جایگزین برتر بجای درو کردن طراحی شد.

ثبت اختراع در 25 اکتبر 1830 بعنوان یک ترکیب جدید و کاربرد ماشین برای برداشت یا برش سطوح سبزیجات چمنی، گیاهان چمنزار و زمینهای تفریحی انجام شده است.

ثبت اختراع به دولت رفت و دولتمردان، خودشان از آن استفاده کردند و آن را سرگرم کننده، مفید و ایمن تشخیص دادند. این ماشین بیش از ده سال دوام آورد تا اختراعات بعدی ماشینی را بوجود آوردند که می توانست از نیروی اسب یا الاغ استفاده کند و 60 سال بعد چمن زن با ماشین بخار ساخته شد.

دستگاه علف زن از چه قسمت هایی تشکیل شده است؟                                                                           

  • موتور: مهم ترین بخش دستگاه است که قدرت دستگاه را تعیین می کند. برخی دستگاه های علف زن دارای موتور دو زمانه یا جهار زمانه می باشند. 
  • میله واسط: این بخش به صورت میله یا لوله طراحی شده است و دارای طول های متفاوتی است که به نوع دستگاه علف زن بستگی دارد.
  • دسته: دسته دستگاه علف زن ممکن است به شکل هایی مانند دسته دوچرخه، دایره ای، یک دسته ای و… طراحی شده باشد. وظیفه دسته دستگاه علف زن، کمک به کنترل دستگاه علف تراش می باشد.
  • قسمت برنده: قسمت برنده در دستگاه علف زن به مدل آن بستگی دارد. برخی از دستگاه های علف زن دارای تیغه فلزی 2 الی 8 پره یا تیغه های دندانه دار 36 الی 100 دندانه ای می باشند. برخی دیگر از دستگاه های عف زن به جای تیغه دارای توچی نخ می باشند. نخ غلف زن، نوعی نخ مخصوص است که در انواع گوناگونی مانند دندانه دار، گرد، مربعی، مغزدار و… ساخته می شود.
  • لوازم اضافی: این لوازم مخصوص علف زن های چندکاره هستند که علاوه بر کوتاه کردن علف و گیاهان، دارای قابلیت های دیگری برای باغبانی و هرس دختان نیز می باشند.

دستگاه-علف-زنی

ماشین چمن زنی

ماشین چمن زن دستگاهی مشتکل از یک یا چند تیغه چرخشی بوده که برای برش سطح چمن با ارتفاع یکنواخت و یکسان به کار می رود. رایج ترین منبع تغذیه ای که در این دسته از دستگاه ها استفاده می شود موتور احتراقی است، البته انواع الکتریکی که موتور آن ها با برق یا باتری کار می کند نیز موجود می باشند.

همچنین جهت چمن زنی در سایزهای کوچک و حجم های پایین از چمن زن های دستی که فاقد موتور می باشند استفاده می گردد.

ویژگی های یک علف زن ایده آل

۱- دستگاه دارای توان و قدرت مناسبی باشد.

۲- دارای تعادل مناسبی باشد تا اپراتور بتواند به راحتی با آن کار کند و خطری در حین کار ایجاد ننماید.

۳- تیغه های برش دهنده دارای کیفیت و استحکام مناسبی باشد.

۴- سازگاری مناسبی با محیط زیست داشته و آلودگی کمی ایجاد نماید.

۵- دستگاه دارای گارانتی و خدمات پس از فروش باشد.

عوامل مهم در انتخاب ماشین علف زن مناسب

۱- سریع‌ترین و راحت‌ترین راه چیدن چمن و علف‌های هرز یا حتی برداشت یونجه استفاده از دستگاه علف زنی ست. (اندازه چمنی که میخواهیم بر روی آن کار کنیم).

۲- مساحت زمینی که قصد اجرای عملیات را در آن دارید و همین‌طور حجم و نوع علفی که باید چیده شود نقش مهمی در انتخاب دستگاه علفزن شما بازی می‌کند. سطح زمین به چه صورت است (مسطح یا تپه).

۳- تعداد و نوع موانع شامل درخت ها، باغچه های گل و …دستگاه حاشیه‌زن محدودیت‌های یک دستگاه چمن‌زن را ندارد، می‌تواند تمام علف‌ها و چمنهای کناره را به خوبی بچیند؛ اگر چه کیسه یا سبدی برای جمع کردن چمن به طور هم‌زمان ندارد.

تنوع دستگاه در بازار سبب شده تا دسته‌بندی کاری شامل سبک کار، سنگین کار و چند منظوره برای دستگاه‌های علف‌تراش به وجود آید.

انواع دستگاه های علف زنی

علف زن دستی

برای کوتاه کردن چمن زمین هایی که مساخت آن ها کمتر از ۱۵۰ متر مربع می باشد، این دسته از دستگاه ها کاربرد دارند. در به کارگیری این دستگاه اپراتور باید مقداری سریع تر راه رود تا تیغه های چمن زن عملکرد مناسبی داشته باشند.

علف زن دستی

علف  زن برقی

در این دسته از دستگاه ها، یک موتور الکتریکی وظیفه تامین نیروی محرک را بر عهده دارد، از مزیت های این دستگاه می توان نیاز به تعمیر و نگهداری کمتر نسبت به نوع بنزینی را نام برد و  از معایب آن می توان نیاز دائمی به برق و محدودیت به دلیل طول سیم برق و دردسرهای ناشی از پیچیدگی و تاب خوردن سیم دستگاه در حین کار با دستگاه را نام برد.

علف زن برقی

علف زن کوله پشتی

علف تراش کوله پشتی نیز برای انجام علف تراشی و حاشیه زنی و درو یونجه به کار می رود. با استفاده از علف تراش های کوله پشتی راحت تر است و خستگی کمتری را ایجاد می کند، ولی عیب آن کاهش کنترل دستی خرطومی آن است  و فرسایش فنر کابل خرطومی آن به مراتب بیشتر از خوردگی شفت علف تراش دوشی است.

علف زن کوله پشتی

علف زن بنزینی

ماشین های بنزینی دارای قدرت و سرعت بیشتری نسبت به نوع الکتریکی بوده، اما بیشتر در معرض آسیب می باشند و نیاز به تعمیر و نگهداری بیشتری دارند، همچنین در مکان هایی که دسترسی به برق وجود نداشته باشد این دستگاه ها بسیار پرکاربرد می باشند.

علف زن بنزینی

علف زن موتوری (ماشینی)

برای چمن زنی در حجم های بالا و بیشتر از ۲۰۰ مترمربع از چمن زن های ماشینی استفاده می گردد، این دستگاه ها در مدل های معمولی و سرنشین دار در بازار موجود بوده که مدل معمولی در حجم های کاری متوسط و کم کاربرد داشته و نوع سرنشین دار در حجم های کاری بسیار بالا استفاده می گردد و دارای قیمت و توان بالاتری می باشد.

علف زن موتوری

نکات مهم در تعمیر و نگهداری دستگاه علف زن

۱- قبل از هرگونه تعمیرات و سرویس یا تعویض تیغه، موتور را خاموش و شمع ها را جدا نمایید.

۲- موتور دستگاه به صورت دوره ای و در بازه های زمانی مشخص چک و سرویس گردد.

۳- روغن دستگاه به صورت دوره ای و در ابتدای هر فصل باید تعویض گردد. به دلیل آنکه در فصل برداشت گرد و خاک و ناخالصی ها در روغن جمع شده و دستگاه را خراب می کند.

۴- شمع های موتور را به صورت دوره ای تمیز و در صورت معیوب بودن تعویض نمایید.

۵- فیلتر هوا را تعویض یا تمیز کنید. اگر فیلتر در ماشین چمن زنی شما از نوع کاغذ آکاردئونی است، به راحتی پوشش فیلتر را بردارید و تمام کثیفی ها را با یک شلنگ هوا فشار بالا بشویید. هنگامی که فیلتر کاغذ بیش از حد اشباع شده، آن را تعویض نمایید.

تعمیر و نگهداری دستگاه علف زن

نکات ایمنی در هنگام کار با دستگاه علف زن

1- در هنگام سیگار کشیدن، یا در زمانی که تحت تاثیر الکل یا داروهای مختلف هستید از دستگاه استفاده نکنید.

2- حتما در استفاده از دستگاه از تجهیزات ایمنی همچون کلاه، دستکش، چکمه، عینک ایمنی و لباس مناسب استفاده کنید.

3- به هیچ وجه با دستگاه در شرایط آب و هوایی نامساعد همچون رعد و برق، طوفان و مه کار نکنید.

4- قبل از شروع کار با دستگاه موانعی همچون سنگ ها، بطری ها، کاج ها، تکه چوب ها و … که ممکن است باعث آسیب به دستگاه شود را از مسیر دستگاه بردارید.

5- جهت کارکرد ایمن با دستگاه فاصله انسان، حیوان و وسایل نقلیه با دستگاه باید حداقل ۱۵ متر باشد.

6- به هیچ وجه دست ها و پاهای خود را به تیغه ها و قسمت تخلیه کننده چمن از دستگاه نزدیک ننمایید.

7- به هیچ وجه دستگاه را رو به عقب هل نداده و نکشید و عمل چمن زنی را به صورت حرکت رو به عقب با دستگاه انجام ندهید.

8- هرگز از یک دستگاه در شیب های بیشتر از ۱۵ درجه یا ۲۷ درصد شیب استفاده نکنید ( این مقدار در حدود ۱ متر ارتفاع در طول هر ۳ متر طول است.)