سقف شیبدار نوعی از سقف می باشد که به خاطر ظاهر زیبایی که دارد، همچنین کمک به سرفه جویی در مصرف انرژی و بهینه سازی بنای سازه، محبوب می باشد. اما باید دانست که هر سقفی مناسب شرایط جوی خاصی می‌باشد. از همین رو بر آن شدیم تا انواع سقف شیبدار را به همراه مزایا و معایب آن به شما معرفی کنیم.
| آنچه در این مقاله می خوانید : |
دو نوع سقف اصلی شیبدار
۱- سقف مسطح
۲- سقف شیبدار
- سقف شیبدار تک بر
- سقف شیبدار چهار‌بر
- سقف شیبدار چند بر
- سقف شیبدار متقاطع
- سقف شیبدار چند بر ساده
- سقف شیبدار نصفه
جالب است بدانیم که در معماری نوین سقف های مسطح بیشتر در ساختمان های تجاری شایع هستند، در مقایسه با آن سقف شیبدار به دلیل تنوع بسیار زیاد،نصب آسان، صرفه جویی در زمان، پرت کم مصالح ساختمانی، امنیت بالا در مقابل آتش سوزی، وزن کم، سازگاری با شرایط اقلیمی، دوام بالا و ظاهر زیبایی که نسبت به سقف های مسطح دارد علاوه بر سازه های تجاری بیشتر در ساختمان های مسکونی مورد استفاده قرار می گیرد.
سقف مسطح
به سقف هایی که شیب آنها صفر تا کمتر از ۱۵ درجه باشد سقف مسطح گویند. در سقف مسطح آب بروی سقف جمع شده و توسط سیستم زه کش ایجاد شده از خروجی تخلیه می شود.
معمولاٌ پوشش اینگونه سقفها موزائیک، سرامیک و ایزوگام می باشد.
سقف های مسطح با توجه به نوع کاربردشان دارای ساختار متنوعی می باشند.
 |
حتما بخوانید : اجرای سقف شیروانی |
سقف های پروانه‌ای
سقف پروانه ای یا V شکل تشکیل شده از دو ضلع است که در اثر اتصال آنها به هم در بخش میانی و در محل تلاقی دو ضلع سقف یک زاویه باز به وجود می‌آید، که پروانه‌ای در حال پرواز را در ذهن بیننده تداعی می‌کند. این سبک از طراحی در منازل مدرن و سازگار با محیط زیست که در نواحی گرمسیری واقع شده‌اند، بیشتر دیده می شود و محبوبیت چشمگیری کسب کرده است.
سقف های منحنی شکل
سقف های منحنی شکل شباهت بسیاری به سقف شیبدار تک بر که در ادامه به بررسی آن می پردازیم دارد، با این تفاوت که پانل های تشکیل دهنده این سقف انحنا دارند. طراحی این سقف ها کاملاً مدرن و منحصر به فرد بوده و همچنین میزان انحنای سقف می‌تواند از انحنای ملایم گرفته تا قوس کامل متغیر باشد.
سقف شیبدار
به سقفی که حداقل شیب آن ۱۵ درجه تا حداکثر۷۰ درجه باشد سقف شیبدار گویند، بهترین میزان شیب برای بام شیبدار بین ۳۵تا ۵۰ درجه است ،حداکثر شیب را میتوان تا ۷۰ درجه درنظرگرفت. ( بالای ۷۰درجه در واقع یک دیوار خواهیم داشت. )
البته نظر طراحان ساختمان نسبت به مقدار درجه شیب از منظر زیبایی شناختی متفاوت است، بعنوان مثال آقای دکتر ادوین لوتنیز ( یکی از معماران مطرح انگلستان ) در کتاب خود که درباره انواع تایلهای سقف شیبدار نوشته است، زاویه ۴۵ درجه را زاویه زشت توصیف کرده است.
با توجه به اینکه درصد شیب در زیبایی نمای ساختمان بسیار موثر است، باید این موضوع را درنظر داشت نوع پوششی که انتخاب میکنیم محدودیتی برای ما هنگام طراحی شیب مورد نظرمان ایجاد نکند. برفرض مثال تایهای سفالی را نمیتوان بر روی سقفهای شیبدار با شیب کمتر از ۴۰درجه نصب کرد.
سقف بام با زاویه ۱۵ تا ۲۰ درجه اغلب سقفهای با شیب کم نامیده می شوند. هنگام اجرای پوشش سقفی بر روی اینگونه سقفها که دارای حداقل شیب می باشند به منظور جلوگیری از نفوذ آب بر اثر وزش باد شدید باید حداکثر همپوشانی تایلهای سقفی انجام گیرد و ابتدا عایق رطوبتی (ایزوگام) در زیر تایلها اجرا شود.
طراحی سقف شیبدار
اصولاً سقفهای شیبدار به دوگونه طراحی می شوند: سقف شیبدار ساده (یک شیب ویا دوشیب ساده) و نوع دیگر سقف چندشیب
سقف شیبدار تک بر
سقف تک بر تنها یک ضلع دارد. پانل شیبداری که به یک دیوار بلند متصل شده است. می‌توانید آن را به عنوان یک سقف شیروانی در ذهن خود مجسم کنید که از وسط به دو نیم تقسیم شده است یا یک سقف مسطح که زاویه‌ای ۴۵ درجه به خود گرفته است. این نوع سقفها را میتوان اغلب بر روی بخش های جانبی ساختمان از قبیل تراس و آلونک یافت. با این اوصاف، امروزه شاهد استفاده از این گونه سقفها بر بام عمارات مدرن‌تر هستیم.
ساختمان هایی که با سقف شیب دار تک پر ساخته میشوند اصولا ارتفاع بلندتری نسبت به دیگر ساختمانها دارند و به اندازه کافی فضای مناسب برای نصب پنجره در زیر شیروانی وجود دارد. این فضا به اندازه ای بزرگ است که میتوان برای ورود نور خورشید به داخل ساختمان و روشن نمودن فضای داخل بنا پنجره ها را بزرگتر ساخت. به منظور صرفه جویی در مصرف انرژی و بهینه سازی آن، میتوان بر روی سقف های شیب دار پنل های خورشیدی نیز نصب نمود.
 |
حتما بخوانید : پوشش بام شینگل چیست؟ |
مزایای سقف شیبدار تک بر :
- سوار کردن سقف شیبدار تک‌بر، بر فراز ساختمان کار ساده‌ای‌ست.
- در مقایسه با سایر سقفها به مواد و مصالح کمتری نیاز است.
- شیب تند این سقفها کمک می‌کند تا برف و باران سریع و راحت از روی‌آنها سرازیر شود و در نتیجه سقف شیبدار تک‌بر گزینه‌ای ایده‌آل برای مناطق برفی و بارانی محسوب میشود.
- میتوان برای زیباتر جلوه‌دادن نمای ظاهری ساختمان و ارتقا بخشیدن ارزش‌های معماری بنا از این سبک طراحی بهره گرفت.
معایب سقف شیبدار تک بر :
- چنانچه شیب بام بیش از حد باشد، سقف بسیار کوتاه خواهد شد.
- ساختمان‌هایی که در مناطق بادگیر و طوفان‌خیز واقع شده‌اند، اگر فقط از سقف شیبدار تک بر استفاده کنند با مشکلات عدیده‌ای مواجه خواهند شد.
سقف شیبدار چهار‌بر
در واقع سقف های چهار بر، همان سقف های مسطح شیب دار هستند که دارای چهار پانل سقف باشند. در این مدل سقف در پانل های پایین تر شیب سقف بیشتر و پانل های پایین تر کم زاویه تر هستند. در پانل های پایین تر محفظه ای برای قرار دادن پنجره وجود دارد که باعث ایجاد فضا برای داشتن اتاق می گردد.
و قسمت های بالاتر این سقف از فاصله نزدیک قابل دیدن نیست و فقط از فاصله ی دور قابل دیدن می باشد. این سقف فرانسوی می باشد و به صورت سقف مسطح شیب دار در کشورهای اروپایی مورد استفاده قرار می گیرد.
مزایای سقف شیبدار چهار‌بر :
- فضای بسیار بیشتری در اختیار سکنه منزل قرار می‌دهد تا از آن به عنوان اتاق زیر شیروانی یا بالا‌خانه استفاده کنند. به علاوه سبک و سیاق طراحی این نوع از سقفها به گونه‌ای‌ست که میتوان آن را باز گذاشت یا به‌هم متصل ساخت و با نصب یک پنجره زیر شیروانی زیبایی و نمای ساختمان را دو چندان کرد.
- این نوع از سقفها برای افرادی که قصد دارند در آینده بخش‌های جدیدی را به ساختمان خود اضافه کنند، انتخاب شایسته و بسیار مناسبی به شمار می‌رود. (در وهله نخست خانه خود را طراحی نموده و بنا کنید، برای شروع کار می‌توانید به اجرای سقفهای شیبدار چهار‌بر و ساده بسنده کنید و در آینده یک اتاق یا پنجره زیر شیروانی به ساختمان‌تان بیفزایید. در این صورت با یک تیر دو نشان را می‌زنید.هم ارزش و بهای ملک خود را بالا می‌برید،هم به صاحب‌خانه فرصت می‌دهید تا به میل خود و متناسب با نیازهایش ساختار بنا را تغییر دهند.)
معایب سقف شیبدار چهار‌بر :
بخشی از سقف که شیب ملایمی دارد، در برابر بارش سنگین برف آسیب‌پذیر بوده و نمی‌تواند تاب آورد. هزینه طراحی و اجرای چنین سقف‌هایی در قیاس با سایر سقفهای قدیمی بسیار بیشتر خواهد بود. چرا که ریزه‌کاری و آرایه‌های بیشتری در آنها نقش بسته است. با این حال فضای بیشتری که در اختیار ساکنین قرار می‌دهد و جلوه زیبایی که به نمای ساختمان می‌بخشد، گران‌تر بودن آن را تا حد زیادی جبران می‌کند.
سقف شیبدار چند بر
این سقف در تمامی جهات گسترده شده و طول اضلاع تشکیل دهنده ی آن یکسان می باشد و در بخش فوقانی ساختمان به یکدیگر متصل می شوند تا تاج سقف را شکل دهند.
 |
حتما بخوانید : ورق فایبرگلاس چیست؟ |
مزایای سقف شیبدار چند بر :
- بام‌های شیبدار چند بر در مقایسه با سقف های شیروانی مقاوم تر هستند.
- شیب همه جانبه این نوع سقف شیبدار استحکام آن را نسبت به انواع سقف شیبدار بالاتر برود.
- مناطقی که در معرض بادهای شدید و بارش سنگین برف قرار دارند، گزینه‌ای ایده‌آل به‌شمار می‌رود.
- شیب سقف به گونه‌ای است که برف به راحتی از روی آن سُر می‌خورد و از آب اثری به جا نمی‌گذارد.
- فضای قابل سکونت بیشتری در اختیار قرار می‌دهد تا از آن به عنوان اتاق زیر شیروانی استفاده کنید.
- می توانید در آینده بخش‌های دیگری از قبیل پنجره زیر شیروانی را به ساختمان خود اضافه کنید.
- تهویه ساختمان را بهبود می بخشد.
معایب سقف شیبدار چند بر :
- طراحی و اجرای بام های شیبدار کمی بیشتر از سقفهای شیروانی معمولی است.
- طراحی سقف های شیبدار پیچیده تر می باشد و نیازمند مصالح بیشتری است.
- در صورتی که سقف به درستی نصب و اجرا نشده باشد، احتمال نشتی سقف را می‌دهد.
سقف شیبدار متقاطع
اساس طراحی و ساختار آن مشابه سقف های شیروانی متقاطع بوده و برای تحت پوشش قرار‌دادن بخش های مختلف ساختمان از چند بام شیبدار استفاده میشود. خط فاصل و مرز میان دو سقف را اصطلاحاً دره (Valley) می‌نامند و احتمال جمع شدن آب در حد فاصل میان سقفها (Valley) زیاد است لذا می‌بایست در این قسمت‌ها از مواد و مصالح ضد‌آب بهره گرفت.
سقف شیبدار چند بر ساده
مرسوم ترین نوع سقف شیبدار سقف چندبر ساده می باشد که در دو سمت این مدل از سقف ها یک چند ضلعی قابل تشخیص است و در دو سمت دیگر یک مثلث دیده میشود. کناره های سقف در بخش فوقانی ساختمان به هم متصل می شوند و تاج این نوع بام را تشکیل می‌دهند.
سقف شیبدار نصفه
از یک بام شیبدار استاندارد که دو بخش کناری آن کوتاه‌تر بوده و لبه بام را شکل می‌دهند.
ساختار بام شیبدار از چهار عنصر اصلی تشکیل شده است:
-اسکلت با خرپا سازی و شاسی کشی که معمولا با قوطی فلزی انجام میشود در این مرحله که اصطلاحاً سربندی نیز گفته می شود شیبهای سقف طبق نقشه طراحی شده اجرا می شود.
-اجرای شاسی کشی چوبی جهت ایجاد شبکه یکپارچه به منظور بستری مناسب برای اجرای پوشش سقفی نهایی
– اجرای عایق حرارتی ( درصورت نیاز به سقف گرم ) و همچنین در این مرحله در صورت نیاز میتوان لایه های ضد رطوبت قیری را به منظور جلوگیری از نشتی آب، نم و تعرق اجرا نمود.
– نهایتاً اجرای تایلهای پوشش بام شیبدار با رعایت اصول نصب مربوط به نوع پوشش سقفی مورد استفاده
