قوانین ساخت و ساز شهری

بخش پنجم : ضوابط پارکینگ های طبقاتی

ضوابط پارکینگ های طبقاتی :

1-        حداقل مساحت زمین های قابل احداث جهت پارکینگ های طبقاتی و چند منظوره 1500 متر مربع می باشد و چنانچه زمین از 1500 متر مربع کمتر باشد شکل هندسی زمین ، نیاز منطقه و پیشنهاد مشارکت کننده ( که در کمیته ی خاص هر منطقه مورد بررسی قرار گرفته است ) ملاک عمل خواهد بود .

2-        احداث حداکثر شش طبقه پارکینگ عمومی ( بر روی همکف ) و سایر فضاهای تجاری ، اداری و غیره مازاد بر فضای پارکینگ های طبقاتی با تامین صد در صد پارکینگ های مورد نیاز در زیر زمین با رعایت کلیه ی ضوابطفنی و مقررات شهرسازی انجام پذیرد .

3-        به منظور جلوگیری از افزایش حجم بار ترافیکی ناشی از احداث فضای تجاری، اداری و غیره ، مقتضی است احداث اینگونه فضاها با رعایت نظر کمیته ی خاص هر منطقه و رعایت شرایط زیر انجام پذیرد :

الف – احداث فضاهای تجاری حداکثر در 2 طبقه ( همکف و زیر زمین اول )

ب – احداث فضاهای اداری ، تالار ، رستوران ، فرهنگی و ورزشی حداکثر در یک طبقه ( طبقه آخر )

4-        پارکینگ های عمومی احداث شده تماما متعلق به شهردرای تهران بوده و بهره برداری از آنها نیز توسط شهرداری صورت خواهد پذیرفت .

ضوابط و مقررات احداث بنای پارکینگ های عمومی در طبقات به شرح زیر به تصویب رسید :

1-        نوع اسکلت ساختمان : بتن آرمه

2-        ارتفاع مفید طبقات حداکثر 40/2 متر و حداقل 20/2 متر

3-        تعداد طبقات حداکثر شش طبقه از سطح خیابان و حداقل سه طبقه روی زیر زمین

4-        طبقات همکف و زیر زیمن میتوانند در صد در صد زمین با پیش بینی تهویه ی کامل احداث شود .

5-        سطح زیربنای طبقات فوقانی ضمن رعایت سه متر فاصله از مجاورین در حد 60% طول پلاک قابل احداث است و پیش آمدگی بیش از 60% طول پلاک تحت زاویه ی 45 درجه بلامانع و در مواردی که مجاورین بیش از 60%طول پلاکاحداث شده باشند پیش آمدگی تحت زاویه ی 45 درجه از حد ساختمان موجود مجاور می باشد .

6-        عرض رمپ ورودی و خروجی که به طور جداگانه عمل کند می بایستی هر یک برابر 5/3 متر و شعاع گردش رمپ حداقل 7 متر و در صورتی که رمپ جهت ورود و خروج یکی عمل کند عرض رمپ 7 متر و شعاع گردش آن حداقل 5/8 متر باشد و شعاع قوس های عمودی در ابتدا و انتهای رمپ می بایستی حداقل 42 متر باشد .

7-        سطح لازم جهت هر واحد پارکینگ می بایستی 5/2 × 5 متر مربع و حداقل عرض مسیر دسترسی برای پارک با زاویه ی 90 درجه میبایستی 5/6 متر و برای زاویه ی 60 درجه 20/5 و برای زاویه ی 45 درجه 5/3 متر در نظر گرفته شود .

8-        شیب رمپ ها از همکف به اول حداکثر 15 درصد و در طبقات و زیر زمین حداکثر 12 درصد . ضمنا شروع رمپ ها در همکف باید حداقل به طول 10 متر در سطح حرکت کند ( فضای آزاد برای ورود به پارکینگ و خروج از آن )

9-        اطراف طبقات از همکف به بالا باید با دست انداز بتنی به ارتفاع 20/1 متر محصور و مازاد ارتفاع آن تا زیر سقف باید باز باشد .

10-      پیش بینی راه پله برای افراد الزامی  است و چنانچه تعداد طبقات بیش از 4 طبقه باشد نصب آسانسور نیز برای افراد الزامی است .

11-      احداث دفتر اداری و نگهبانی مجاز بوده و سطح آن میتواند حداکثر برابر جذر مساحت زیر بنای پارکینگ باشد و احداث سرویس بهداشتی به ازای 1000 مترمربع 2 واحد توالت و دستشویی با زیر بنای حداکثر 5 متر مربع برای هر واحد الزامی است .

12-      نقشه های معماری قبل از صدور پروانه باید به تایید سازمان ترافیک رسانیده شوند .

13-      نقشه های محاسباتی و سیستم تهویه ، اطفای حریق و روشنایی می بایستی به تایید اداره ی کل فنی شهرداری تهران برسد .

14-      حداقل مساحت زمین جهت احداث پارکینگ در طبقات 1500 متر مربع می باشد .

15-      تعیین محل احداث پارکینگ در کلیه ی کاربری ها اعم از تجاری ، اداری و مسکونی با پیشنهاد سازمان ترافیک و تصویب شورای طرح و بررسی می باشد .

16-      دریافت عوارض پارکینگ برای املاکی که 3/2 (دو سوم) پارکینگ مورد نیاز آنها تامین شده است لیکن به علت مشکلات و محدودیت های فنی امکان تامین باقی مانده ی پارکینگ حداکثر تا 3/1 (یک سوم) را ندارد . عوارض دریافت شده جهت احداث معادل همان تعداد پارکینگ در نزدیک ترین فاصله به صورت طبقاتی در بافت های فرسوده مصرف خواهد شد .

17-      ساخت پارکینگ های موضوع این بند در این مناطق توسط شهرداری الزامی است و شهرداری موظف است اعتبارات مربوطه را در سرفصل و ردیف های جداگانه ای در بودجه لحاظ کند و گزارش آن را هر شش ماه به شورای اسلامی شهر تهران ارائه کند .

18-      حد نصاب ششصد متر مربع موضوع تبصره ی 5 بخشنامه به شماره ی 34/3/1/3900 مورخ 17/02/1369 ، ابلاغی از سوی وزارت کشور حذف و به ازای هر واحد پارکینگ مورد تقاضای مسقف تامین شده بیست متر مربع منظور نشود .

در موراد زیر امکان تامین پارکینگ وجود نداشته و شهرداری عوارض پارکینگ مورد نیاز را دریافت میکند :

1-        ساختمان در بر خیابان های سریع السیر به عرض 45 متر و بیشتر قرار داشته باشد .

2-        ساختمان در محلی قرار گرفته باشد که ورود به پارکینگ مستلزم قطع درختان کهن باشد که اجازه ی قطع یا جابجایی آنها را شهرداری نداده باشد .

3-        ساختمان در بر کوچه هایی قرار گرفته باشد که به علت عرض کم کوچه امکان عبور اتومبیل نباشد ( حتا پس از رعایت برهای اصلاحی )

4-        ساختمان در بر معبری قرار گرفته باشد که به علت شیب زیاد احداث پارکینگ مقدور نباشد ( مانند گذرهای پله ای )

5-        وضع و فرم زمین به صورتی باشد که از نظر فنی نتوان در سطح طبقات پارکینگ احداث کرد .

6-        عرض دسترسی ملک به گذر کمتر از 3 متر باشد .

7-        تشخیص شیب زیادخیابان برای عدم امکان تامین پارکینگ با توجه به مقطع اجرایی آن با وضع موجود .

تشخیص موارد بند 3 و 5 فوق الذکر در صلاحیت شورای معماری منطقه است .

8-        با توجه به مفاد بند ب صورتجلسه ی شماره ی یک شورای معاونین شهرسازی و معماری مناطق در مورد تامین پارکینگ در ساختمان های فرسوده و یا بافت فرسوده با دریافت طبقه ی تشویقی فقط کسری یک سوم پارکینگ مورد نیاز آن طبقه با رند شدن مثبت اعشار احتمالی قابل قبول و قابل دریافت عوارض می باشد .

9-        درمحاسبه ی تامین پارکینگ در صورتی که عدد اعشاری وجود داشته باشد به عدد صحیح بعدی اصلاح میشود .

10-      عواض پارکینگ به مساجد و اماکن مقدسه تعلق نمیگیرد .

11-      در صورتی که تبدیل مکانی به مسکونی ، اداری ، تجاری و غیره امکان پذیر باشد مابه التفاوت پارکینگ باید تامین شود و یا در صورتی که قانونا بتوان عوارض پارکینگ دریافت کرد عوارض آن دریافت شود .

12-      اختیار کمیسیون داخلی مناطق تا یک واحد کسری پارکینگ نسبت به پروانه ی صادره می باشد در غیر این صورت به کمیسیون ماده ی 100 ارسال می شود .

نحوه ی محاسبه ی عوارض یک واحد پارکینگ به هنگام صدور پروانه ی مطابق فرمول زیر می باشد :

مسکونی   A 25

اداری         A 30

تجاری       A 35

صنعتی     A 30

ورزشی ، آموزشی و سایر  A 25

A = قیمت یکمتر مربع مازاد تراکم ملک ( در پله ی اول 120 – 180 % می باشد )

در بازرسی فنی (کمیسیون داخلی) محاسبه ی عوارض کسری پارکینگ یک برابر و مطابق فرمول فوق می باشد . جهت پارکینگ های تامین شده در نقشه ی بناهای واقع در بر گذرهایی که پس از اصلاح 6 متر و یا بیشتر می شوند و ماشین رو خواهند شد ولی در حال حاضر امکان عبور ماشین در آنها مقدور نمی باشد با قید تعداد پارکینگ تامین شده در پروانه هیچ گونه عوارضی دریافت نمیشود .

معیارهای پارکینگ برای استفاده غیرمسکونی

× – به ازای هر واحد تجاری با مساحت حداکثر 33 متر مربع یک واحد پارکینگ ( در هر سه حوزه )

×× – به ازای هر واحد اداریبا مساحت حداکثر 50 متر مربع یک واحد پارکینگ ( در هر سه حوزه )

××× – در صورت احداث واحدهای کئچکتر از 100 متر مربع موارد فوق رعایت شود .

×××× – در موراد خاص در ارتباط با آپارتملن های 101 مترمربع و بیشتر با تشخیص شورای معماری مناطق جهت استفاده ی بهینه از فضای پارکینگ برای ایجاد فضای جنبی مورد نیاز هتل آپارتمان ، تامین 80% پارکینگ الزامی است . بدیهی ست دریافت عوارض کسری پارکینگ تابع مقررات اعلامی خواهد بود .

توضیحات دیگر :

1-        محاسبه ی پارکینگ برای انبار تجاری مطابق سطح تجاری می باشد ( تعداد ملاک نمی باشد )

2-        درخصوص سطوح پاساژها و مجتمع های تجاریو اداری ، ابتدا بر اساس بنای ناخالص محاسبه ی پارکینگ صورت پذیرد آنگاه بر مبنای واحدها و متراژ آنها محاسبه و انجام شود و هر کدام بیشتر بود ملاک عمل قرار گیرد .

3-        شرکت مخابرات در مورد ساختمان دفتری مکلف به دائر کردن پارکینگ بوده ولی در مورد مرکز تلفن خودکار مکلف به ایجاد پارکینگ نمی باشد و در هر حال تشخیص این امر به شهرداری محول شده که در موقع صدور پروانه ی مشخص خواهد شد .

4-        موضوع ضوابط هتل ها در کمیسیون ماده ی 5 تحت بررسی است ولی تا حصول نتیجه جهت اتاق های هتل تعداد پارکینگ مورد نیاز در هر سه حوزه در جدول مشخص شده و برای انبار هتل و سطوح اداری و دفتر هتل جهت هر یکصد متر مربع دو واحد پارکینگ و سطوح تجاری آن برای هر یکصد متر مربع سه واحد پارکینگ در نظر گرفته شود ( در هر سه حوزه )

5-        برای سطوح ورزشی هتل مطابق جدول پیوست ( آیتم ورزشی و تاسیساتی و تفریحی )

6-        جهت ساختمان های اداری جامعه ی معلولین ( در هر سه حوزه ) برای هر یکصد متر مربع سطح طبقات یک واحد پارکینگ در نظر گرفته شود

در هر مقاله بخشی از ضوابط ساخت و ساز شهری را قرار می دهیم پس با ما همراه باشید.

منبع : کتاب قوانین ساخت و سازی شهری

نویسنده : اکبر مختارپور