اصطلاحات کارگاهی و کارگری عمران
در این مقاله، به اصطلاحات کارگاهی به همراه اصطلاح عملی اشاره شده است.بسیاری از این اصطلاعات در کارهای عمرانی و بین کارگران استفاده می شود.این مجموعه جهت آشنایی دوستان نه بجهت استفاده از آن می باشد، بلکه به عنوان یک کارشناس عمران بر خودم واجب می دانم که کلمات و اصطلاحاتی علمی دارای جایگاهی والای در کارهای عمرانی نسبت به این اصطلاحات دارند :
اصطلاحات کارگاهی
آب بندی : جلوگیری از نفوذ آب یا رطوبت
آب بندی : دوغاب ریزی بر سطح رجها
آب بندی : عایق نفوذ نا پذیر
آب چین : دوقاب ریزی اجرکارها با ملات ماسه و سیمان یا مانند ان
آجر چهارگوش : آجر مربع شکل
آجر سه قدی : ۳/۴ آجر قزاقی
آجر فارسی بُر : آجر لب پخ
آجر نبشی : اجر که در نبش دیوار به کار می رود
آجر نره : آجرهایی که طول یا عرض عمودی و افقی پهلوی یکدیگر قرار گیرند.
آچار f : وسیله ای به شکل f برای خم کردن میلگرد(آرماتوربنتدی)
آسفالت : شن و ماسه و قیر پخته شده
آسفالت سوخته: آسفالت بدون چسبندگی
آلو ئک : لب پر شدن آجر به وسیله آهک
آویز :در سقف تیرچه بلوک
آهن گُم : آهن سقف که روی آنها با آجر پوشانده اند.
اسپر : جرزهای طرفین یک تاقی یا قوس بالای در
الاستیسیته : کشسانی ، لم
اسکوپ : میخ سر کج
اسکوپ: میخ دو سر یا سه سر
اشپیل : میله ای که از شکاف عبور می کند
افت : نشست
اکسپوزه : فرم ، نمایش ، حالت
اورلپ : پوشش
ایزولاسیون : عایق ، آب بندی
ایزوله : عایق
بالشتک : آجر یا قطعه بتنی که زیر سر تیر آهن با مصالح پوششی دیگر قرار می دهند.
بلوکاژ : مراحل کف سازی
بند آجر : قطعه آجری که فاصله دو اجر را در سقف پُر می کند.
بند کلوکی : قطعه اجری است به اندازه کلوک
پاتاق : شروع تاق از روی پایه با دیوار
پاره اجر : قطعات مختلف آجر یا آجرهای شکسته
پاسنگ : پاخوری پای در یا دیوار
پاکار : محل شروع قوس
پالانه : آجر کاری که مانند فرش آجر بعد از ساختن سقف انجام می شود.
پخ : گوشه از اخر را فارسی بُر کردن یا در زاویه دیوارها ماهیچه بکاربردن
پشت بغل : لچکی بالای قوس
پشت بند : قطعات که پشت تخته های قاب میخ می کنند.
پکافته : دیوار تیغه ای که به دیوار اصلی چسبیده است.
پلیت : ورق
پمپ کردن : با فشار حرکت دادن
پوتر : تیر بتنی
پوست ساپ : سمباده
پوسته : روکشی است که روی آجر کاری ها یا در جاهای مختلف ساختمان بکار می رود.
پیستوله : دستگاه پاشنده مواد
تاج قوس : بالای قوس
تاریک کردن : اجر کاری سقف را به اتمام رساندن
تخته شدن : به انتها رساندن دیوار ، پایان دیوار چینی
تخماق : کوبه سنگین
تراورس : تخته های قطور و عریض
تماسه :وسیله ااجرای دیوار کله راسته
تنش : تنیدن
تنگ افتادن : درگیر شدن ف مهار شدن
توپی : شی کروی پلاستیک
توری فنسی : کلاف بندی مشبک از مفتول های ۲ و ۳ میلیمتری نرم که در حصارکشی بین وادار پروفیل به کار می رود.
تیر شاخص : تی عمودی وسط خرپا
تیزون : پر گیر ف زودگیر
تیغه : دیوارهای جدا کننده
جان پناه : دیوار جلوی بالکن یا دیوار اطراف بام
جان گچ گرفته شده : عدم خوردگی گچ
جرز : دیوار یا پایه ضخیمی است که باربر باشد
جُوَک : نوعی اجر کاری زیگزاگ
چارک : ۱/۴ آجر چهار گوش و ۱/۲ آجر قزاقی
چاه کور : مشخص نبودن محل چاه در سطح زیر بنا و حوالی پی ها
چاهک : چاهی به ارتفاع ۱٫۵ الی ۲٫۵ متر
چرخ چاه : وسیله چوبی و یا فلزی که به چرخش درون خزانه در پایه چرخ چاه و یا بلبرینگ سبب جابجایی مصالح به درون چاه و یا خارج آن می شود.
چهار دنگ : ۳/۴ آجر چهار گوش
الحاق : وصل
خاک شوره : خاکهای نمکی
خرپشته : سر پناه پله روی بام
خرک : برای نگه داشتن میلگردهای مش فوقانی فندسیون که خود با میلگرد درست می شود
خط کردن : نشان کردن
خمش : ممان ، سینه کردن
خیز : ارتفاع قوس
دج : زمین سخت
درپوش : قسمتی از روی دیوار آجری با دیوارهای دیگر می سازند.
دلیل گذاری : رج استاد ، رج اصولی
دوپوش : گنبدی که با یک سقف اضافه پوشش شده باشد.
دول:سطل بنایی
دیوار حائل : دیوار واسطه باربر
رایزر : کانال عمودی
رج بنا : ردیف های آجر کاری
روکار : نمای ساختمان
رومی : قوس نیم نیم دایره بالای درگاه
زمین زِِد : زمین سخت که مقاومت و فشردگی دانه ترکیبی آن در حد کمتر از مین دج است
زنجاب : آبخور
زنجاب : سیراب کردن آجرها
زیره : دانه های خشن
زیگزاگ : حرکت کنگره ای ( چپ و راست)
زیگزال : میلگرد های خرپایی تیرچه
سبدی : میلگرد بافته شده برای بالا و پایین شناژ فنداسیون
سپتیک تانگ : مخزن بزرگ فاضلاب (منایع و فضولات )
سر سفت : نسبت به خط قائم جلوتر باشد
سرگرداندن : سرو ته کردن
سروا افتاده : نسبت به خط قائم عقب تر باشد
سِله : پیش آمده
سنجاقی : میلگرد های برش گیر فنداسیون
سنگ دانه : سنگ های ریز
سیسپول تانک : مخزن بزرگ فاضلاب (مایع)
سیلت : لای
سیلر : رنگ ثابت کننده
سیم آرماتور بندی : سیم با قطر ۱٫۵
سیمان سنگ شده : پودر سیمان فشرده
شاقولی : قائم بودن
شتر گلو : زانوی مارپیچ
شکر سنگ : سیلت ریزدانه ، نرمه سیمان
شلاق زدن : با ضرب عمل کردن
شلنگ تراز: وسیله ای جهت تراز کردت سطوح
شمشمه ای : هم سصح کردن ، صاف کردن
شمع بندی : مهار سقف و دیوار ( درهنگام استفاده از قالب )
شوره شدن : فرسوده شدن
غوطه ای : آغشته کامل ، شناور
فتیله : گلوله گِل
فلنج چدنی : مخزن مخروط ناقص
فنجانی : پوشش کروی شیاردار
قوز : برجسته
کاربند کردن : بستن رج ها
کر گیری یا مغزه گیری: برای تعیین مقاومت فشاری بتن اجرا شده استفاده می شود.
کرم بندی : از جنس بتن است و برای هدایت آب استفاده می کنند.
کرمو : سوراخ سوراخ شدن
کش : تیر حمال زیر خرپا
کف سوز : گچ را با کف دست روی کار کشیدن
کف کش : با دست مالیدن
کفراژ : قالب بتن
کلاف مش : میلگرد مشبک
کلوک : ۱/۴ آجر قزاقی
کله و راسته : نوعی آجر کاری که یک کله و راسته پهلوی هم بکار می روند.
کمپرس هوا : ایجاد خلاء
کمچه ماله تیشه :ابزار ادوات بنا
کنسول : پیش امدگی
کونال : شانه
کونال سازی : تخت کردن شانه های کار
کیلر : رنگ براق کننده
گچ کشته : گچ بی جان (گچی که هیچ وقت سخت نمی شود و تا قبل از خشک شدن حالت پلاستیسیته خود را از دست نمی دهد.
گمانه زنی : نمونه برداری از عمق زمین
الگو : شابلن ، قالب
لت دادن : هم زدن یکنواخت
لز : کش آوردن ، قوام داشتن
لقمه : تکه ، قطعه
لولخ خرطومی : لوله های پلاستیکی برای عبور کابل و سیم
لیسه ای کردن : سطح بتن را آنقدر با ماله می کشند که صاف و یک دست شود یا با استفاده از پاشیدن سیمان خشک بر سطح بتن
لیکت کردن : چله کردن پی در پی
مجوف : توخالی
مشت بازو بسته: علامت شل و سفت کردن بتن
منهول : حوضچه بین دو لوله فاضلاب
میل چاه : راسته چاه ، چاه عمودی
میلگرد انتظار : قطعات مهار کننده
ناخشک : لبه آجر یا خشت
نازل : کلاهک سوراخ داری که بر دستگاه پیستوله نصب می شود و مواد از آن عبور می کند و بر سطح کار می نشیند.
نخاله آجر : خرده آجر ، زائده مصالح
نعل درگاه : چوب یا تیر آهنی که بالای در یا پنجره برای پوشش قرار می گیرد.
نفس کش : تهویه
نیزه : محل اتصال دو کمان قوس
نیمه،چارک،سه قدی : ابعاد مختلف آجر
وادار : تیرک عمودی
ورز دادن : مالش دادن ، پنجه کردن
ویبره : لرزش دادن
واژه های اختصاصی عمران،ساخت واجرا
ازبیلت : نقشه نهایی کار یا نقشه ساخت اصطلاحی در نقشه برداری. نقشه هایی که پس از اجرا از آنچه اجرا شده تهیه میگردد تا موقعیت مکانی المان ها و وضعیت موجود را نشان میدهد.
به ازبیلت ،نقشه های چون ساخت هم میکویند.
پلانهای جا نمایی است از آنچه اجرا میشود
اندود تخته ماله ای : از این اندود در نمای ساختمان و سقف و دیواره ی آبریزگاه مانند سقف حمام استفاده می شو .
آلوئک : لب پر شدن آجر به وسیله آهک گفته می شود.
نعل درگاه : چوب یا تیر آهنی که بالای در یا پنجره برای پوشش قرار می گیرد تا وزن ناشی ازدیوار بالای بازشو ( پنجره و در ) را تحمل کند .
اشپیل : میله ای که از شکاف عبور می کند .
پکافته : دیواره پارتیشن مانندی که به دیوار اصلی وصل می شود.
رامکا : رامکا المانی هست ( از هر جنس ولی عمدتا بتنی ) که حین اجرای قسمتی از سازه ( مانند ادامه دیوار بتنی روی فونداسیون و یا محل نصب واتر استاپ ) اجرا میگردد تا ادامه کار امکان پذیر گردد.
سومه : محل تقاطع دومسیر مستقیم است.
ترانشه : عموما به حفاری هایی که دارای طول نسبتا بیشتری از عمقشون هستن ترانشه گفته میشه. توضیح کاملش یعنی راس قوس ( عموما در راهسازیئ )و در علم زمین شناسی :*ترانشه* روشی است برای آشکار کردن روسوبات گسل خورده و کشف تاریخ فعالیت زلزله ها.
درز انبساط : برای جلوگیری از خرابیهای ناشی از انبساط و انقباض ساختمان بر اثر تغییر درجه حرارت محیط خارج یا جلوگیری از انتقال بار ساختمان قدیمی مجاور به ساختمانی که جدید احداث می شود.
آسفالت سوخته : آسفالتی که چسبندگی نداشته باشد.
مضرس کردن : دندانه دندانه کردن ، اره ای کردن .مضرس کردن بتن قبل از سخت شدن ، توسط فشار آب و جاروی سیمی انجام می گیرد.مضرس کردن بتن بعد از سخت شدن ، توسط فشار ماسه و اره کردن سطح بتن انجام می گیرد.
فینیشر دستگاه فینیشر بتن و آسفالت : اجرا کننده آسفالت یا بتن در ضخامت معین، در ساخت انواع کانال هم کاربرد دارد ، یکی از ماشین آلات عمرانیست.
کرم بندی : کرم بندی اصولا برای ایجاد یک ارتفاع یا ضخامت معین ( مثلا برای هدایت آب با شیب ثابت و یا اجرای سیمان کاری روی دیوار ) به کار می رود.
سبدی : میلگردهای بافته شده که برای بالا و پایین شناژ فونداسیون بکار می رد.
پوتر : پوتر به تیر ( بتنی ) اطلاق می شود.
:Shop Drawing نقشه های Shop Drawing همان نقشه های اجرائی است این نقشه ها جزئیات ساخت را نشان میدهد شما نمیتوانید بر طبق نقشه های مشاور ساخت اسکلت را شروع کنید به همین دلیل شاپ تهیه میشود که اول متریال لیست را بدست آورید.
گمانه زنی : با حفر چاه هایی ، اقدام به نمونه برداری از عمق خاک می کنند.
کر گیری : وسیله ای جهت ایجاد سوراخ در بتن در هر قطر و ضخامت برای انواع مصارف ، جهت لوله کشی و کابل کشی و نمونه برداری از بتن.
مانشون : وسیله ایست جهت آببندی و رفع نشتی.
درز انقطاع : برای جلوگیری از خسارت و کاهش خرابی ناشی از ضزبه ساختمانهای مجاور به یکدیگرست.
جُوَک : نوعی اجر کاری زیگزاگست.
چاه کور: مشخص نبودن محل چاه در سطح زیر بنا و حوالی پی ها را گویند.
شتر گلو : زانوی مارپیچست.
شکر سنگ : سیلت ریزدانه ، نرمه سیمان.
سیمان واتر پروف : اگر به سیمان ، محلول های صابونی فلزی اضافه گردد بتن تهیه شده از این سیمان مقاومت بیشتری در مقابل نفود آب دارد.
ساروج : ملاتی است که از مخلوط کردن آهک ، خاک رس دار و خاکستر بدست می آید .
آب چین : دوقاب ریزی آجرکارها با ملات ماسه و سیمان.
آچار F : وسیله ای به شکل f برای خم کردن میلگرد (محل کاربرد ، در آرماتوربندی)
منهول : دریچه بازدید فاضلاب. منهول یا همان حوضچه که برای تغییر سایز یا محل بازدید یا حوضچه ارامش یا تغییر شیب و ….. استفاده میشه البته دریچه بازدید هم می تواند باشد .
تلورانس : به معنی تغییردرمشخصات فیزیکی مصالح ازقبیل ضخامت ابعادو…. است مثلابرای مشخصات سیمان زیادکاربرددارد. تلورانس یا همان رواداری در ایین نامه های داخلی – به معنی محدوده یک کار.
جرز : دیوار یا پایه ضخیمی است که باربر باشد .
ثبت ديدگاه